W polskim stosujemy tylko trzy czasy: przeszły, teraźniejszy i przyszły. Nic dziwnego, że łatwo się pogubić, gdy w języku angielskim ich aż dwanaście. Chcesz zrobić sobie szybką powtórkę przed maturą? Krótko omawiamy czasy teraźniejsze w angielskim!
Czasy teraźniejsze w angielskim – jakie są i do czego służą?
Różne czasy pozwalają dokładnie opisać codzienne sytuacje, dzięki czemu nie trzeba przedstawiać ich szerszego kontaktu. Stosowanie bardziej zaawansowanych struktur gramatycznych świadczy też o elokwencji i dużej świadomości języka, dlatego zdecydowanie warto znać wszystkie możliwości. Anglicy mogą na wiele sposobów opowiadać o swoim weekly czy everyday routine, czyli codziennych, rutynowo wykonywanych czynnościach. Jest to możliwe dzięki temu, że istnieją aż cztery czasy teraźniejsze w angielskim, czyli:
- Present Simple,
- Present Continuous,
- Present Perfect,
- Present Perfect
Każdy z nich odnosi się do sytuacji, zdarzeń, zjawisk czy czynności, które mają miejsce obecnie – w szeroko pojętej teraźniejszości. Stosuje się je wyłącznie w określonych przypadkach, dlatego pozwalają drobiazgowo je opisać. Omówmy po kolei wszystkie czasy teraźniejsze w angielskim.
1) Present Simple
Jest to podstawowy, najprostszy czas w języku angielskim, który podczas nauki poznaje się jako pierwszy. W zdaniach twierdzących konstrukcja wygląda następująco:
- podmiot + orzeczenie (w 3. osobie liczby pojedynczej dodaje się końcówkę -s) + reszta zdania
W zdaniach przeczących przed orzeczeniem dodaje się zaprzeczenie dont’t lub doesn’t (dla 3. osoby liczby pojedynczej).
Pytania z kolei mają taką konstrukcję:
- zaimek pytający: Who (kto?), What (co?/jaki?), Why (dlaczego?), Where (gdzie?), When (kiedy?), Which (który?) albo How (jak?) + do/does (dla 3. osoby liczby pojedynczej) + podmiot + orzeczenie (czasownik w formie podstawowej) + reszta zdania
Tak zwany prosty czas teraźniejszy w języku angielskim stosuje się w kilku wybranych okolicznościach. Używa się go do opisywania:
- sytuacji stałych (które są częścią codziennej rutyny) oraz powtarzalnych czynności, np.: I wake up at 7:00 every morning;
- uniwersalnych prawd i ogólnie znanych faktów, np. The sky is blue;
- sytuacji zgodnych z ustalonym programem lub rozkładem jazdy, np.: The train arrives at 2:00 PM tomorrow.
2) Present Continuous
Kolejnym czasem teraźniejszym w angielskim jest tzw. teraźniejszy ciągły. Zdania twierdzące z jego użyciem mają taką strukturę:
- podmiot + am/is/are + orzeczenie (czasownik + -ing) + reszta zdania
Zdania przeczące tworzy się przez dodanie not przed orzeczeniem.
Pytania zaś wyglądają tak:
- Zaimek pytający + am/is/are + podmiot + orzeczenie (czasownik + –ing) + reszta zdania
Czas ten jest wykorzystywany do opisywania:
- czynności wykonywanych w chwili mówienia, np. I’m drinking coffe now;
- planów na najbliższą, określoną przyszłość, np. She’s coming here tonight;
- zjawisk/czynności, które zaczęły się chwilę temu i niedługo się skończą, np. It’s raining outside;
- często powtarzających się czynności (wraz ze słówkiem always), które zwykle są irytujące, np. He’s always making so much noise.
3) Present Perfect Simple
Czas teraźniejszy dokonany prosty zdecydowanie jest już trudniejszy, ponieważ wykorzystuje dwa czasowniki – posiłkowy (to have) i główny, w formie przeszłej past participle.
Zdania twierdzące buduje się tak:
- podmiot + have/has + orzeczenie (czasownik w III formie) + reszta zdania
Zdania przeczące zawierają haven’t lub hasn’t.
Pytania zaś tworzy się w następujący sposób:
- zaimek pytający + have/has + podmiot + orzeczenie (czasownik w III formie) + reszta zdania
Chociaż czas ten jest teraźniejszy, odnosi się zdarzeń i zjawisk, które zaczęły się jeszcze w przeszłości. Opisuje:
- czynności, które miały miejsce w przeszłości w nieokreślonym czasie, a ich skutki są widoczne w teraźniejszości, np. I have graduated school;
- czynności i stany, które rozpoczęły się w przeszłości, ale trwają nadal, np. She has been dating him for 3 months;
- czynności wykonane kilkukrotnie w niezakończonym jeszcze przedziale czasowym, np. They have met three times during this year by now;
- ogólne doświadczenia życiowe, np. I have been to Italy.
4) Present Perfect Continuous
Ostatnim i najrzadziej używanym czasem teraźniejszym w angielskim jest teraźniejszy dokonany ciągły, stanowiący w pewnym sensie połączenie Present Perfect Simple i Present Continuous.
Zdania twierdzące mają formę:
- podmiot + have been/has been + orzeczenie (czasownik + -ing) + reszta zdania
Zdania przeczące zawierają haven’t been/hasn’t been.
Pytania z kolei mają taką strukturę:
- zaimek pytający + have/has + podmiot + been + orzeczenie (czasownik + -ing) + reszta zdania
Czas ten wykorzystuje się do opisania czynności, które:
- zaczęły się w przeszłości, ale nadal trwają, przy czym najważniejsze jest to, jak długo to trwało, np. She has been sleeping for over eight hours now;
- zaczęły się w przeszłości i jeszcze nie zakończyły lub zakończyły się niedawno, gdzie najważniejsze jest to, że się odbywały/odbywają, np. I have been working in the garden all day.
Czasy teraźniejsze w angielskim wydają Ci się już nieco łatwiejsze, a może nadal masz kłopot z ich rozróżnieniem? Zapisz się na angielski online, by do matury bez problemu zacząć się nimi swobodnie posługiwać. Użyj ich w rozprawce oraz podczas rozmowy, a na pewno uzyskasz świetne wyniki!