Uczysz się języka angielskiego (albo korzystasz z niego już w praktyce)? Istnieje szansa, że znajdziesz się kiedyś w sytuacji, w której będziesz musiał napisać referat po angielsku i odczytać go przed pokaźnym gronem osób. Jak powinieneś przygotować taki tekst i na co musisz zwrócić uwagę? W tym wpisie podpowiadamy Ci jak napisać referat po angielsku oraz podajemy przydatne zwroty.
Referat po angielsku – czym jest?
Referat (łac. referre 'odnosić: przedstawiać coś, referować’) to wypracowanie, które ma na celu w naukowy sposób zaprezentować dane zagadnienie. Taki tekst może zostać później odczytany w kręgu zainteresowanych osób. Z tego względu łączy w sobie elementy wypowiedzi pisemnej i ustnej.
Referaty służą do przedstawiania faktów w oparciu o rzetelne źródła, takie jak m.in. raporty, badania oraz inne opracowania naukowe. Mają rzeczowy, formalny styl.
Jakie informacje musi zawierać referat?
Referat są ustrukturyzowana wypowiedź, która powinny spełniać określone wytyczne. Szczególnie wtedy, gdy piszesz go np. na zaliczenie. Taki tekst przede wszystkim musi w czytelny, uporządkowany sposób dostarczać informacje i dane poparte przez rzetelne źródła.
W referacie powinny znaleźć się:
- cel napisania referatu oraz jego kontekst (okoliczności powstania, motywacja itp.),
- plan pracy,
- bibliografia, czyli przegląd źródeł, na których opiera się referat,
- omówienie podstawowych terminów, a także prezentacja postawionych tez oraz przedstawienie argumentów i danych,
- podsumowanie, wnioski i ewentualny komentarz lub opinia autora referatu.
Styl i język referatu należy dostosować do jego odbiorców. Tekst powinien być formalny, ale bardzo ważne jest to, by był zrozumiały. Nie może być zbyt skomplikowany, ale z drugiej strony nie trzeba tłumaczyć w nim podstawowych pojęć, jeśli ma być przekazany lub wygłoszony osobom, które są bardzo dobrze zorientowane w temacie.
Na co uważać podczas pisania referatu?
Podczas pisania referatu, czy to w języku polskim, czy w angielskim, warto wystrzegać się kilku najpoważniejszych błędów. Znaczenie ma nie tylko dbałość o podstawową ortografię, gramatykę i interpunkcję. Jakie są najpowszechniejsze uchybienia?
Nieprzystępny/nieodpowiedni styl
Referaty najczęściej opisują tematy naukowe, ale w większości przypadków powinny być przystępne w odbiorze. Znaczenie ma nie tylko dobór słownictwa, ale też składnia. Długie, wielokrotnie złożone zdania sprawiają, że w trakcie czytania można zgubić ich sens. Nawet jeśli są w miarę zrozumiałe na papierze, podczas wygłaszania mogą sprawić kłopot słuchaczom.
Przy pisaniu referatu najlepiej postawić na styl formalny, czyli rzeczowy, zwięzły, nie emocjonalny język. Najważniejsze jest przekazanie faktów i danych, dlatego nie trzeba stosować żadnych środków stylistycznych, takich jak np. metafory czy porównania. Nie ma sensu też uwzględniać żadnych przysłów albo frazeologizmów. Ważne jest bogactwo językowe, ale nie powinno się z nim przesadzać.
Zbyt krótkie rozwinięcie
Najważniejszym elementem referatu jest rozwinięcie. Fragment ten powinien być najdłuższy i najbardziej rozbudowany. Musisz zawrzeć w nim najważniejsze informacje, dbając o wartość merytoryczną tekstu. Jeśli zbyt lakonicznie omówisz temat, wypracowanie wypadnie mało profesjonalnie – zostawi odbiorców z poczuciem niedosytu. Jeśli zagadnienie jest bardzo rozbudowane, a masz ograniczenia względem objętości pracy, dobrze żebyś skupił się na konkretach i ewentualnie skrócił do minimum wstęp i zakończenie.
Pisanie nie na temat
Podstawowym błędem jest pisanie nie na temat. Po przyjęciu celu referatu warto cały czas do niego wracać, by upewnić się, że rozważania nie zaczynają przypadkiem zbytnio się od niego oddalać. Zdarza się, że w trakcie tworzenia tekstu pewne zagadnienia są tak ciekawe, że w możesz nadmiernie się na nich skupić. Najważniejsza jest rzeczowość w prezentacji głównego tematu, dlatego dobrze jest ograniczyć wszelkie dygresje.
Zbyt długi tekst
Przy pisaniu referatu nie zawsze masz z góry narzucone ograniczenia co do jego długości. Warto jednak zadbać o to, by wyczerpał temat, ale nie był nadmiernie rozbudowany. Ogólnie rzecz biorąc, powinien być tak długi, by dało się go spokojnie wygłosić (bez przyspieszania) i przedstawić najważniejsze dane, bez nadmiernego męczenia odbiorców.
Stosowanie skomplikowanych czasów gramatycznych
Chociaż referat ma być napisany w stylu formalnym, wręcz naukowym, nie oznacza to, że musisz w nim stosować zaawansowane czasy gramatyczne. Nie ma sensu komplikować języka, bo przez to wypowiedź staje się mniej przystępna w odbiorze. W praktyce w zupełności wystarczą trzy z nich: Present Simple, Past Simple (np. kontekst, wydarzenia historyczne) oraz Present Perfect (np. wnioski, własne osiągnięcia w danej dziedzinie). Dodatkowo można zastosować czas przyszły, czyli Present Simple, np. we wstępie, przy opisywaniu planu referatu.
Jak napisać wypracowanie po angielsku? Budowa referatu
Referat jak większość wypracowań składa się z trzech podstawowych części, czyli wstępu, rozwinięcia i zakończenia. Po krótce opisujemy każdą z nich oraz przedstawiamy przykłady przydatnych zwrotów.
Referat po angielsku – wstęp
We wstępie referatu należy przedstawić jego cel i tematykę, a następnie omówić kontekst, czyli okoliczności powstania, przebieg prac itp. Dobrze jest odnieść się do tytułu wypowiedzi i go sparafrazować. Po tym powinieneś zaprezentować plan oraz wspomnieć o wykorzystanej literaturze przedmiotu, czyli o zgromadzonych materiałach i ich źródłach.
Przydatne zwroty
- In order to…– W celu…
- In other words…– Innymi słowy…
- In this referat, I would like to…– W tym referacie chciałbym…
- That is to say…– Oznacza to, że…
- To put it another way…– Ujmując to inaczej…
- To that end…– W tym celu…
Referat po angielsku – rozwinięcie
To najważniejszy i najdłuższy element referatu. W tym miejscu należy przejść do omawiania głównego tematu i realizowania poszczególnych punktów planu. Możesz wspomagać się cytatami z wykorzystywanych źródeł, a także danymi (np. statystycznymi). Podczas pisania rozwinięcia każda myśl powinna znajdować się w oddzielnym akapicie, by zachować przejrzystość wypowiedzi.
Przydatne zwroty
- Another key thing to remember…– Kolejna kluczowa rzecz, o której należy pamiętać…
- As well as– jak również
- Besides– poza tym, oprócz tego
- By contrast/ in comparison– w porównaniu
- Coupled with– w połączeniu z
- Despite this– pomimo tego
- Finally– wreszcie (przy wymienianiu ostatniego np. argumentu)
- Firstly/ secondly/ thirdly…– Po pierwsze/drugie/trzecie…
- For instance– na przykład
- Having said that…– Powiedziawszy to…
- However– jednakże
- Importantly– znacznie, znacząco, co istotne
- In addition– w dodatku, oprócz tego
- In view of/ in light of– w świetle
- Last, but not least…– Ostatni, lecz nie mniej ważny…
- Likewise/ similarly– podobnie
- Moreover/ furthermore/ what is more– co więcej
- Neither … nor– ani … ani
- No one would dispute…– Nikt nie dyskutowałby z tym, że…
- Nonetheless/ nevertheless/ notwithstanding– jednakże
- Not only… but also… – Nie tylko…, ale także…
- Not to mention/ to say nothing of…– Nie wspominając…
- Notably– znacznie, znacząco, co istotne
- On the other hand– z drugiej strony
- Provided that…– pod warunkiem, że…
- Significantly– znacznie, znacząco, co istotne
- Take, for example…– Weźmy na przykład…
- That said…– Powiedziawszy to…
- Then again– znowu
- There is another side to this problem/issue/question/argument– jest jeszcze inna strona tego problemu/kwestii/zagadnienia
- To give an illustration– aby zilustrować
- To start with…– Zacznijmy od…
- With this in mind– biorąc to pod uwagę
- Yet– jednak
Referat po angielsku – zakończenie
Referat trzeba odpowiednio podsumować, przedstawiając wnioski i ewentualnie własne opinie czy refleksje. Jeśli ma być wygłoszony np. na konferencji, możesz zaprosić słuchaczy do dyskusji.
Jeśli przy tworzeniu referatu brały udział jeszcze jakieś inne osoby, które np. pomagały zgromadzić materiały czy wykonały redakcję merytoryczną, w dobrym tonie jest im podziękować.
Do referatu powinna zostać dołączona bibliografia, wyszczególniająca wszystkie materiały i opracowania, z których korzystałeś podczas pisania tekstu (nie tylko te, które cytowałeś, ale też te, które np. zainspirowały do omówienia danej kwestii albo zwróciły uwagę na ważne zagadnienie). Podczas wygłaszania referatu oczywiście nie musisz jej odczytywać. Częstą praktyką jest jednak wspieranie się prezentacją multimedialną – wtedy dobrze umieścić listę literatury przedmiotu na ostatnim slajdzie.
Oczywiście na sam koniec możesz jeszcze podziękować słuchaczom za uwagę.
Przydatne zwroty
- Above all– przede wszystkim
- All things considered/ Taking everything into consideration……– Biorąc to wszystko pod uwagę…
- In conclusion– na koniec, na zakończenie
- Persuasive argument– przekonujący argument
- To encapsulate– ujmując zwięźle
- To sum up– podsumowując
On the other hand i inne przydatne zwroty do wypracowania po angielsku
Oczywiście podane wyżej zwroty to nie wszystkie wyrażenia, które możesz wykorzystać podczas pisania referatu po angielsku. Poniżej przedstawiamy dodatkowe sformułowania, do zastosowania w praktycznie każdej części wypowiedzi:
- A lot has been written about…– Wiele napisano już o…
- Accordingly– z tego powodu, w związku z tym
- As research shows…– Jak wykazują badania…
- Even so– mimo tego
- Generally speaking– ogólnie rzecz biorąc
- In the first place– po pierwsze
- Most people agree that…– Większość ludzi zgadza się z tym, że…
- Needless to say…– Nie trzeba dodawać, że…
- Nonetheless– jednakże, niemniej jednak
- Notwithstanding– pomimo
- Nowadays– obecnie
- Numerous scientific work focused on…– Wiele prac naukowych koncentruje się na…
- Numerous studies show that…– Liczne badania wykazują, że…
- On balance…– W sumie…/Ogólnie rzecz biorąc…
- On the contrary– przeciwnie
- On the grounds that…– z przyczyn, że…
- On the whole– ogólnie rzecz biorąc
- One striking/typical/good example is…– Uderzającym/typowym/dobrym przykładem jest…
- Regardless of the fact that…– pomimo tego, że…
- The main advantage/disadvantage of … is that…– Główną zaletą/wadą … jest to, że…
- To be more precise…– Aby być bardziej konkretnym…
- To begin with– na początek
- Whereas– podczas gdy
- While/ whilst– podczas gdy
- With the intention of…– w celu…